De Ultieme Gids voor In-Ear Monitors (IEM’s)

We hebben al eens eerder een complete gids gemaakt voor het uitkiezen van de juiste hoofdtelefoon. Het klinkt allemaal zo simpel, en soms is dat ook zo, maar we snappen zeker dat het soms een behoorlijke uitdaging is om de juiste IEM uit te kiezen voor jouw gebruik en smaak.

IEM’s – het is je vast niet ontgaan dat we de laatste weken behoorlijk wat toevoegingen hebben gedaan in deze productgroep. Waarom? Wij zijn ervan overtuigd dat dit dé productgroep is waar het meest te halen valt voor je gespaarde centen. Alleen, het is je vast niet ontgaan, in het Westen lopen we liever met een zware en grote hoofdtelefoon op ons hoofd onderweg, in de trein, op kantoor – en niemand weet eigenlijk waarom.

Wij zien IEM’s, oftewel in de volksmond “oortjes”, vaak als een downgrade of weggooi product. Iets dat je even snel bij de supermarkt of op Schiphol uit het rek haalt, omdat je ze nú nodig hebt.

In Azië is dat toch even heel anders. Hoofdtelefoons op het hoofd? Die zie je daar amper. De markt voor IEM’s is daar enorm groot en volledig mainstream. De reden? Dat weten we niet precies, maar waarschijnlijk spelen drukte in het openbaar vervoer en het gebrek aan persoonlijke ruimte een rol. Je hebt simpelweg geen ruimte in je tas, of op je hoofd, om met een beklemmende over-ear rond te lopen. Bellen in een overvolle metro? Dat doe je daar niet. En ANC? Een goed afsluitende IEM blokkeert omgevingsgeluiden vaak beter dan kunstmatige noise cancelling.

Waarom Chi-Fi nu kwaliteit betekent

Enfin – wij hebben drie zeer grote Aziatische merken toegevoegd, en “Chi-Fi”, wat eerst oneerbiedig bedoeld was, staat nu voor kwaliteit en een uitstekende prijs/kwaliteitverhouding.

Als IEM’s meer mainstream moeten worden in het Westen, moet er nog wel wat gebeuren aan het toegankelijk maken van de aanschaf. Want als consument zijn er veel haken en ogen: douanekosten, inklaringskosten, dollar/euro-wisselkoersen… de kosten kunnen flink oplopen.

Daarom doen wij voor jou het zware werk. Jij profiteert van een breed aanbod, vaak direct uit voorraad leverbaar, zonder extra kosten.

Hoe een IEM werkt

Bij stereo-installaties wordt geluid via luidsprekers je leefruimte in gestuurd. Bij een hoofdtelefoon wordt het geproduceerd door grote drivers (planar, dynamic of elektrostatisch) in oorschelpen, waarbij de oorschelp fungeert als klankkast.

Een IEM daarentegen gaat direct in je gehoorkanaal. Dit zorgt voor een zeer goede afsluiting en minimale interferentie van externe factoren.

Waar een stereo-installatie altijd strijdt tegen de natuurkunde van de ruimte, en een over-ear hoofdtelefoon tegen akoestische problemen zoals staande golven in closed-back designs, heeft een IEM daar nauwelijks last van.

Een unieke feature van IEM’s is dat ze meerdere drivers in één compacte behuizing kunnen combineren. Omdat er geen grote onderdelen nodig zijn zoals een accu, hoofdband of zware magneten, gaat vrijwel al het budget naar wat er echt toe doet: een goede behuizing, hoogwaardige drivers, een nauwkeurige crossover, en kwaliteit in kabels en accessoires.

De verschillende driver-types

Dynamic Drivers (DD)

De dynamic driver is de meest bekende driver, bekend uit luidsprekers, hoofdtelefoons en de meeste standaard “oortjes”. Vaak gaat het om een single dynamic driver: de eenvoudigste implementatie in een IEM.

“Simpel” betekent in dit geval vaak low budget, waarbij een driver van lage kwaliteit wordt gebruikt om een goedkoop product te maken. Maar simpel hoeft zeker niet slecht te zijn. Integendeel: als je van iets eenvoudigs iets goeds wilt maken, moet elk onderdeel topkwaliteit zijn. Denk aan een goed maar simpel gerecht: liever drie ingrediënten van topkwaliteit dan dertien matige.

Voorbeelden? De Sennheiser IE 600 of de IE 900 – beide single dynamic drivers, maar dan wel van absolute topkwaliteit.

Een dynamic driver geeft over het algemeen de stevigste punch in het sub- en midlaag – precies wat veel luisteraars prettig vinden. Een single dynamic driver moet echter hard werken om ook het midden en hoog goed weer te geven. Hier gaan goedkope modellen vaak de mist in, waardoor fabrikanten proberen te compenseren met DSP-trucjes.

Bij high-end modellen zoals de IE 600 of IE 900 is elk element perfect afgestemd, waardoor een gebalanceerd geheel ontstaat. Dynamic drivers worden vaak gebruikt als basdriver in hybride of zelfs tribid-opstellingen, waarbij elke driver in het ontwerp een specifiek frequentiebereik voor zijn rekening neemt.

Een goed voorbeeld is het IMPACT²-subwooferontwerp in de ThieAudio Hype 4 of de Monarch-serie, waarbij zelfs dubbele dynamic drivers worden gebruikt voor extreem gecontroleerde, diepe bas. Aziatische merken zijn hierin ware meesters.

Balanced Armatures (BA)

Balanced armatures zijn kleine, nauwkeurige drivers die bekend staan om hun detail en helderheid. Er is een groot verschil in kwaliteit: standaard BA’s zijn goedkoop, maar premium-varianten van merken als Sonion en Knowles zijn kostbaar en leveren bij de juiste tuning een natuurgetrouwe weergave van midden en hoog.

Sommige IEM’s gebruiken uitsluitend BA’s. Deze modellen staan bekend om hun neutrale, ongekleurde sound – ideaal voor studiogebruik en voor kritische luisteraars die een zo realistisch mogelijke weergave willen.

Voorbeelden: ZiiGaat Luna, Kiwi Ears Orchestra Lite, ThieAudio V16 Divinity. Voor de één de ultieme IEM, voor de ander misschien te weinig “fun” door het ontbreken van een dynamic driver voor extra basimpact.

Planar Magnetic Drivers

Planar drivers in een IEM? Jazeker. Planars staan bekend om hun luchtige, vloeiende weergave met veel detail – vaak geassocieerd met high-end hoofdtelefoons van merken als Hifiman.

Waar planar-hoofdtelefoons vaak zwaar, lastig aan te sturen en prijzig zijn, geldt dat maar deels voor IEM’s. Door het compacte formaat en lage gewicht zijn planar IEM’s verrassend toegankelijk – ook qua prijs.

Voorbeeld: de FiiO FP3, een planar IEM onder de 100 euro – probeer dat maar eens met een hoofdtelefoon. Maar ook complexe hybride opstellingen zijn mogelijk, zoals de Kiwi Ears Septet (1 DD, 4 BA, 1 planar, 1 PZT) of de Kiwi Ears Quintet.

Dit soort ontwerpen zie je zelden bij Europese merken vanwege de complexiteit en kostprijs. Aziatische merken als Kiwi Ears, ThieAudio en ZiiGaat bieden deze technologie vaak voor een verrassend betaalbare prijs aan.

Elektrostatische Drivers (EST)

Elektrostatische drivers komen veel voor in high-end IEM’s, vaak in combinatie met DD en BA. Ze worden ingezet voor het hoog – extreem verfijnd, luchtig en gedetailleerd.

Voorbeelden: de ThieAudio Oracle MK3 en de Monarch MK3/MK4. In dit prijssegment is een goede crossover essentieel, omdat elke driver perfect op zijn frequentiebereik moet worden afgestemd.

Tuning en META-curves

De gebruikte materialen en drivertechniek zeggen veel over het karakter van een IEM, maar de tuning van de fabrikant is minstens zo belangrijk.

In Azië zijn er zogenaamde “META-curves” – afstemmingen die breed geliefd zijn bij luisteraars. De huidige meta is neutraal-warm met een lichte bassboost, waar vroeger een uitgesproken V-curve (verhoogde bas én treble) populair was. Treble is nu vaak wat soepeler en afgerond.

Daarom zie je dat populaire modellen zoals de Monarch- en Oracle-serie in meerdere versies verschijnen. Vaak met dezelfde drivers, maar een andere tuning. Oudere versies blijven gewoon bestaan – wat de keuze heel persoonlijk maakt.

Matching met een hoofdtelefoonversterker

Waar een hoofdtelefoon vaak behoorlijk gevoelig is voor de aansturing – vooral vanwege de verschillende weerstanden (impedantie) en het vermogen dat nodig is – zijn die verschillen bij IEM’s over het algemeen kleiner.

Je hebt simpelweg niet het enorme vermogen nodig dat bijvoorbeeld een open-back planar hoofdtelefoon vraagt. Waar je bij een planar zoals een Hifiman Arya of Susvara moet denken aan forse desktopversterkers om het maximale eruit te halen, kan een IEM al op hoog niveau presteren met veel bescheidener middelen.

Heb je een krachtige hoofdtelefoonversterker zoals de FiiO K17, dan zul je bij IEM’s merken dat je deze bijna altijd in de low gain-stand gebruikt. Dat betekent echter niet dat een goede desktopversterker of DAP overbodig of overkill is – integendeel.

Een DAP met een IEM is misschien wel de meest logische match. Je hebt een heerlijk compacte, stijlvolle set-up die je overal mee naartoe neemt, zonder concessies te doen aan geluidskwaliteit. Met moderne DAP’s kun je bovendien apps installeren voor streamingdiensten en eventueel EQ-instellingen, zodat je de klank perfect op smaak brengt.

Denk bijvoorbeeld aan een combinatie van de FiiO M21 met de ThieAudio Hype 4 – dat speelt op een niveau waar je eigenlijk niet meer omhoog hoeft. Dit zijn set-ups die muzikaal, technisch én praktisch alles bieden wat je nodig hebt.

Een USB-dongle is een andere uitstekende optie, zeker voor gebruik tussen een laptop of desktopcomputer. Het kan zo eenvoudig als de standaard Apple USB-adapter, maar voor een betere stap in geluidskwaliteit begin je liever bij iets als de iFi Go Link Max, FiiO KA13 of de fraaie DC07Pro van iBasso Ze zijn compact, betaalbaar en leveren veel meer controle, detail en dynamiek dan de standaard uitgangen van een computer of telefoon.

Kortom: IEM’s vragen misschien niet om het brute vermogen van een high-end open-back hoofdtelefoon, maar ze profiteren wel degelijk van een goede bron en schone aansturing. Of je nu kiest voor een high-end DAP, een compacte desktop-DAC/amp of een krachtige dongle – het verschil is hoorbaar.

Algemene voordelen van IEM’s

• Compact en draagbaar – Perfect voor onderweg en in de zomer.

• Hoge gevoeligheid – Werkt al met een simpele dongle zoals de Apple USB-adapter.

• Uitstekende isolatie – ANC overbodig; goede eartips maken een wereld van verschil.

• Persoonlijk aan te passen – Wissel eartips, kabels en gebruik EQ naar smaak.

• Nauwkeurige imaging – Ideaal voor gaming en studiogebruik.

Mogelijke nadelen

• Onderhoud – Oorsmeer en stof kunnen het geluid beïnvloeden; roostertjes kunnen verstoppen.

• Pasvorm – Ieder oor is anders; eartips zijn cruciaal.

• Hoge gevoeligheid – Slechte bronnen laten direct ruis horen; sluit nooit direct aan op een PC zonder dongle of DAC.

• Soundstage – Geluid zit meer “in je hoofd” dan bij grote over-ears; breedte verschilt per model, maar haalt nooit de ruimtelijkheid van bijvoorbeeld een Sennheiser HD 800.

Volgende stap – Toepassingsgerichte gidsen

Met deze basiskennis van IEM’s kun je gericht kiezen welke het beste bij jouw gebruik past.

In de komende blogs gaan we dieper in op specifieke toepassingen, zoals:

• De beste IEM’s voor gaming

• De beste IEM’s voor EDM

• De beste IEM’s voor studiogebruik

Slotwoord: IEM's zijn de toekomst

Ik hoop dat deze gids je met de basiskennis een stuk op weg helpt. Zoals je ziet, zijn wij ervan overtuigd dat IEM’s een enorme toegevoegde waarde hebben – dit is de toekomst, zeker nu persoonlijke audio steeds belangrijker wordt.

Met merken als ZiiGaat, Kiwi Ears en ThieAudio hebben wij bij The New Sound misschien wel het meest veelzijdige aanbod van de Benelux, en daar zijn we trots op. Binnenkort zul je op onze site ook filters kunnen gebruiken in de productcategorieën, zodat je eenvoudig kunt zoeken op bijvoorbeeld dynamic driver, planar, balanced armature en andere eigenschappen. We voegen zelfs filters toe voor muziekgenres, gaming en specifieke toepassingen. Zo hoef je alleen aan te vinken waarvoor je een IEM wilt gebruiken, en krijg je direct de best passende opties te zien – wel zo makkelijk.

Succes met het uitzoeken van je favoriete IEM. Staat jouw droom-IEM er niet tussen? De kans is groot, want het aanbod in Chi-Fi-land is immens. Vraag je model gewoon bij ons aan: wij kunnen de meeste modellen voor je sourcen en zorgen dat deze met onze volgende grote levering uit China wordt meegeleverd. Zo hoef je zelf niet op te draaien voor extra kosten – die nemen wij voor onze rekening – en profiteer je toch van onze service en voorwaarden. Niet voor niets worden wij ondertussen geroemd met een gemiddelde beoordeling van 4.9 sterren 😉.